تحول هندسه قدرت در پرتو ماهیت فرهنگی و ژئوپلیتیک منطقهای قدرت؛ مطالعه موردی تحولات غرب آسیا

نویسندگان

علی آدمی

استادیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی الهام کشاورز مقدم

دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

تا چند دهۀ اخیر دولتها بر سر مسائلی همچون تواناییهای نظامی، توسعهطلبی ارضی، نظامهای اقتصادی و نحوه مدیریت منازعات و مناقشات در کشمکش بودند. درحالیکه فرهنگ نیز میتوانست بر روی کنش و رفتارهای بینالمللی دولتها در عرصۀ بینالمللی اثرگذار باشد اما به دلیل سیطره دیدگاه رئالیستی در روابط بینالملل، این امر مغفول ماند و به حاشیه رانده شد. از سوی دیگر پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی وزن نیروهای منطقهای را افزایش داد. در ذیل چتر رویارویی دو ابرقدرت، بهطور فزایندهای روند منطقهگرایی توسط اروپا آغاز شد. سیاستمداران متوجه شدند که دیگر یک کشور نمیتواند بهتنهایی در معادلات قدرت جهانی جایگاهی پیدا کند. به همین علت، در دوران پس از جنگ سرد منطقهگرایی سامانبخش امور جهانی شد. در واقع فرهنگ مشترک در میان انسانهای یک منطقه، راه را برای همگرایی و همکاری دولتها گشود. تسری همکاری از موضوعات فرهنگی، ارزشی و تمدنی به موضوعات اقتصادی و نهایتاً سیاسی، همگرایی دولتها را امکانپذیرتر کرده است. ازاینرو، تأثیر عامل فرهنگ در ساخت روحیۀ همگرایی و هویت مشترک در انسانهای یک منطقه موجب شکلگیری فصل نوینی از ژئوکالچرها شده است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر انقلاب اسلامی بر هندسه قدرت مقاومت اسلامی در غرب آسیا

سؤال اصلی نوشتار این خواهد بود که انقلاب اسلامی ایران چگونه بر هندسه قدرت مقاومت اسلامی، خاصه در منطقه غرب آسیا تأثیر گذاشته است؟ استدلال مقاله نویسنده بر این بنیاد استوار است که جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول و سازه‌های اصلی انقلاب که مقاومت در برابر نظام سلطه (نومحافظه‌کاری) از مهمترین ارکان آن است، از سه طریق هندسه قدرت مقاومت در غرب آسیا را تحت تأثیر قرار داده است. اول بر اساس مبانی مادی ...

متن کامل

ژئوپلیتیک قدرت نرم ایران

قدرت نرم به آن دسته از قابلیت‌ها و منابع یک کشور چون فرهنگ، آرمان یا ارزش‌های اخلاقی اطلاق می‌شود که به صورت غیرمستقیم بر منافع یا رفتارهای دیگر کشورها اثر می‎گذارد. بهره‌گیری از ابعاد نرم‏افزاری قدرت سبب می‌شود از هزینه‌های محسوس قدرتمندی کشورها به طرز شگفت‌انگیزی کاسته شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سطح تحلیل منطقه‏ای و مقایسة میزان تأثیرگذاری این ُبعد از قد...

متن کامل

ژئوپلیتیک و بازیگری قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای در غرب آسیا

ژئوپلیتیک به مطالعه و بررسی علمی قدرت و روابط آن در فضای جغرافیایی- سیاسی و در مقیاس فراملی می‌پردازد. در این رابطه خاورمیانه و مخصوصاً فضای ژئوپلیتیک غرب آسیا کانون تحولات و رویدادهایی بوده که توجه قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای را به خود جلب کرده است؛ به گونه‌ای که این رویدادها بر معادلات بین‌المللی تأثیر بسزایی دارد. خاورمیانه همانند آزمایشگاهی ژئوپلیتیکی است که درک و فهم معادلات و قواعد ژئوپلیتیک...

متن کامل

ژئوپلیتیک و موازنه قدرت در دریای خزر

منطقۀ دریای خزر به‌دلیل مجاورت دو قدرت دائمی روسیه و ایران و ظهور جمهوری­های نواستقلال، یکی از پویا­ترین نقاط جهان است. همچنین پیوستگی منافع سایر بازیگران از جمله ایالات متحدۀ آمریکا و اتحادیۀ اروپا با این کشور­­های ساحلی بر این پیچیدگی و پویایی افزوده است. در این زمینه، وجود ذخایر انرژی منطقه و توجه به منطقه به‌عنوان راهروی تجارت و حمل‌و‌نقل، پیامد­هایی را برای کشور­های منطقه و بازیگران فرامنط...

متن کامل

گذار قدرت‌ در شرق آسیا: چشم‌انداز گذار قدرت در پرتو پویایی‌های نوین منطقه

از شاخص‌های مهم در شناسایی پویایی‌های قدرت در منطقۀ شرق آسیا، شناخت وضعیت «گذار قدرت» و تبدیل آسیا به محور سیاست جهان است. هدف این مقاله، تبیین چگونگی ظهور و بروز این پویایی‌های نوین قدرت در شرق آسیا با ارزیابی دو رویکرد نظری رقیبِ موازنۀ قدرت و گذار قدرت است. داده‌ها نشان می‌دهد که نظریۀ گذار قدرت قابلیت تبیین‌پذیری بیشتری نسبت به نظریۀ موازنۀ قدرت دارد. بااین‌حال، نوآوری نوشتار این است که با و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های راهبردی سیاست

جلد ۴، شماره ۱۶، صفحات ۱۲۱-۱۴۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023